Wiele wątpliwości interpretacyjnych budzi możliwość dochodzenia równowartości kwoty 40 euro od partnera biznesowego, który nie zapłacił należności w terminie. Możliwość obciążenia dłużnika tą kwotą wynika z ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. 2013 poz. 403).
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 11 grudnia 2015 r. (sygn. akt III CZP 94/15) stwierdził, że równowartość kwoty 40 euro przysługuje wierzycielowi bez konieczności wykazywania, że koszty te zostały rzeczywiście poniesione przez wierzyciela, a więc roszczenie o zapłatę równowartości 40 euro powstaje automatycznie po upływie terminu do zapłaty należności. Jedynie gdy wierzyciel dochodzić będzie zwrotu kosztów odzyskiwania należności w wysokości wyższej niż równowartość 40 euro, to konieczne będzie wykazanie ich zasadności – zgodnie z art. 10 ust. 2 przedmiotowej ustawy.
Należy zatem uznać, że uprawnienie do żądania przez wierzyciela równowartości 40 euro jest niezależne od faktycznych kosztów poniesionych przez wierzyciela przy odzyskiwaniu należności oraz od samej wysokości dochodzonej należności. Jedynym ograniczeniem może być np. art. 5 Kodeksu cywilnego tj. zasady współżycia społecznego i społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa. Jedynie więc w skrajnych przypadkach, w których wierzyciel obciążać będzie swojego kontrahenta kwotą w wysokości równowartości 40 euro w sytuacji, gdy jest ona rażąco wygórowana w stosunku do wartości roszczenia, dochodzenie równowartości 40 euro będzie niemożliwe (np. do faktury z tytułu opóźnienia o kilka dni w płatności kwoty 10 zł zostanie doliczona równowartość 40 euro). Każdy przypadek będzie jednak oceniany indywidualnie.
Możliwe, że Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyżej wskazanej uchwały wyjaśni, w jaki sposób te ogólne zasady prawa modyfikują możliwość dochodzenia rekompensaty w wysokości 40 euro. Na ten moment pozostaje nam czekać na pisemne uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego.
Niewątpliwie zatem Sąd Najwyższy potwierdził, że przedsiębiorcy posiadają dodatkowe narzędzie do walki z nierzetelnymi kontrahentami. Do tej pory przedsiębiorcy rzadko obciążali swoich kontrahentów równowartością 40 euro. Czas pokaże czy orzeczenie Sądu Najwyższego to zmieni.
Autor: r.pr. Maciej Raczyński / apl. adw. Joanna Legun
W razie jakichkolwiek pytań prosimy o kontakt pod adresem: maciej.raczynski@rsplegal.pl
