Przez ostatnich kilka lat, posiadanie zaświadczenia o wygraniu aukcji OZE otwierało przed osobami rozwijającymi projekty wiatrowe i fotowoltaiczne drzwi banków i innych instytucji finansowych.
Zagwarantowanie dochodu przez 15 kolejnych lat sprawiało, że inwestycja w instalację OZE była postrzegana jako bezpieczna, a więc bankowalna. Ponadto, instalacje OZE, które wygrały aukcje, były cenionym aktywem w portfelach firm inwestycyjnych. Przekładało się to na wycenę spółek celowych, w ramach których rozwijano takie projekty. Spółkę, której projekt wygrał aukcję, można było drożej sprzedać.
Postrzeganie aukcji uległo zmianie jesienią 2021 r. Wówczas ceny energii na TGE zaczęły dynamicznie rosnąć, zostawiając daleko w tyle ceny aukcyjne.
Działanie kontraktu różnicowego, do niedawna postrzeganego jako gwarancja zysku, stało się balastem, uniemożliwiającym zarabianie na rosnących cenach energii. Im wyższe ceny energii, tym większe dodatnie saldo wytwórcy energii muszą zapłacić Zarządcy Rozliczeń.
Coraz częściej zadawane jest pytanie, z jakimi kosztami wiąże się opuszczenie systemu aukcyjnego. Odpowiedź na to pytanie zależy od tego, czy rozpoczęto już sprzedaż energii w ramach systemu aukcyjnego.
Sprzedaż energii w ramach systemu aukcyjnego – cezura
Kluczowe znaczenie ma art. 79 ust. 3 pkt 8 ustawy OZE. Zgodnie z tym przepisem, oferta złożona przez uczestnika aukcji zawiera w szczególności zobowiązanie się uczestnika aukcji do sprzedaży energii po raz pierwszy w ramach systemu aukcyjnego.
Termin, w którym pierwsza sprzedaż w ramach systemu aukcyjnego musi zostać zrealizowana, zależy od technologii wytwarzania energii.
|
technologia |
Termin na sprzedaży po raz pierwszy energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego |
|
Elektrownie wiatrowe |
24 miesiące od dnia zamknięcia sesji aukcji |
|
Elektrownie fotowoltaiczne |
33 miesiące od dnia zamknięcia sesji aukcji |
|
Pozostałe elektrownie |
42 miesięcy od dnia zamknięcia sesji aukcji |
Przytoczony przepis nie dotyczy obowiązku sprzedaży energii elektrycznej, ale sprzedaży energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego, tj. energii objętej składanymi do Zarządcy Rozliczeń S.A. sprawozdaniami miesięcznymi.
Zaniechanie złożenia wniosku o pokrycie ujemnego salda, w którym byłby wskazany pierwszy dzień sprzedaży energii elektrycznej mieszczący się odpowiednio w okresie 24, 33 lub 42 miesięcy od dnia zamknięcia sesji aukcji oraz sprawozdania miesięcznego, jest niewypełnieniem zobowiązania, o którym mowa w art. 79 ust. 3 pkt 8 Ustawy OZE. W takiej sytuacji należy przyjąć, że wytwórca nie dokonał sprzedaży energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego w terminie wynikającym z ustawy OZE.
Wyjście z systemu aukcyjnego na skutek niedokonania pierwszej sprzedaży
Jak wynika z art. 92 ust. 6a ustawy OZE, w przypadku niewypełnienia przez wytwórcę zobowiązania do sprzedaży energii w ramach systemu aukcyjnego albo w przypadku niewypełnienia tego zobowiązania z uwzględnieniem przedłużenia terminu, nie stosuje się przepisów z art. 92 ust. 1-6 ustawy OZE, tj. przepisów, z których wynika prawo do pokrycia ujemnego salda (w przypadku instalacji nie mniejszych niż 500 kW) lub prawa do sprzedaży energii sprzedawcy zobowiązanemu (w przypadku instalacji mniejszych niż 500 kW).
Niezłożenie wniosku o pokrycie ujemnego salda oraz sprawozdania miesięcznego skutkuje wykluczeniem instalacji OZE z systemu aukcyjnego.
Dalsze konsekwencje
- 3 – letnie wykluczenie instalacji z systemu aukcyjnego
Zgodnie z art. 83 ust. 3c ustawy OZE, instalacja OZE, dla której nie zostało spełnione zobowiązanie do sprzedaży energii w ramach systemu aukcyjnego w określonym terminie, z uwzględnieniem przedłużenia terminu, może ponownie zostać objęta ofertą w aukcji na sprzedaż energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii po upływie 3 lat, licząc od dnia, w którym zobowiązanie stało się wymagalne.
- Przepadek kaucji
Zgodnie z art. 81 ust. 4a ustawy OZE, w przypadku niewypełnienia przez wytwórcę zobowiązania do sprzedaży energii ramach systemu aukcyjnego, z uwzględnieniem przedłużenia terminu, kaucja, o której mowa w art. 78 ust. 3 i 4 ustawy OZE, podlega przepadkowi na rzecz Prezesa URE.
Wyjście z systemu aukcyjnego po dokonaniu pierwszej sprzedaży
Zgodnie z art. 168 pkt 15 ustawy OZE, karze pieniężnej podlega ten, kto po wypełnieniu zobowiązania do sprzedaży energii w ramach aukcji OZE, albo po wypełnieniu tego zobowiązania z uwzględnieniem przedłużenia terminu, dokonał sprzedaży energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego poniżej 85% ilości tej energii określonej w ofercie, w okresach rozliczeniowych wskazanych w art. 83 ust. 2 ustawy OZE, tj. po zakończeniu okresu każdych pełnych trzech lat kalendarzowych, w którym przysługiwało wsparcie, oraz po zakończeniu okresu wsparcia.
Jak obliczyć wysokość kary?
Wysokość kary pieniężnej wymierzanej w przypadku, o którym mowa w art. 168 pkt 15, oblicza się zgodnie ze wzorem wskazanym a art. 168 ust. 6 ustawy OZE, biorąc pod uwagę:
- cenę skorygowaną wyrażoną w zł/MWh, stanowiącą cenę zakupu energii elektrycznej przez sprzedawcę zobowiązanego lub podstawę wypłaty ujemnego salda;
- ilość energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, jaką wytwórca zobowiązał się wytworzyć, wprowadzić do sieci i sprzedać po zamknięciu sesji aukcji, w okresie rozliczeniowym, wyrażoną w MWh,
- ilość sprzedanej w ramach systemu aukcyjnego energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w okresie rozliczeniowym określonym w 83 ust. 2, wyrażoną w MWh.
