Trybunał Konstytucyjny (TK) w dniu 17 października 2024 r. wydał wyrok do zadanego przez Sąd Apelacyjny w Warszawie pytania prawnego, które dotyczyło kary pieniężnej nakładanej przez Prezesa URE za nieprzekazanie w terminie comiesięcznych sprawozdań, o których mowa w art. 43d ust. 1 prawa energetycznego przez podmiot posiadający koncesje na wytwarzanie paliw ciekłych, koncesję na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą lub tzw. podmiot przywożący.
Wysokość administracyjnej kary pieniężnej przewidzianej za naruszenie tego obowiązku jest stała i wynosi 10.000 zł. Prezes URE wymierzał jednak tę karę za każdy miesiąc opóźnienia, co skutkowało kumulacją kar sięgającą nawet setek tysięcy złotych w przypadku wielomiesięcznych uchybień. Taka praktyka stanowiła tło pytania prawnego zadanego TK.
TK rozpoznawał, czy przepisy prawa energetycznego (art. 56 ust. 1 pkt 12b, art. 56 ust. 2h pkt 4), nakładające na przedsiębiorców kary w stałej wysokości – bez możliwości jej miarkowania, są zgodne z art. 2 w zw. z art. 10 ust. 1 i 2 oraz art. 175 ust. 1 Konstytucji RP. W wydanym wyroku TK uznał, że brak możliwości miarkowania przez sąd powszechny orzeczonej kary jest niezgodny z art. 2 Konstytucji RP. W rezultacie sądy powszechne uzyskały prawo do miarkowania wysokości administracyjnych kar pieniężnych nakładanych za naruszenie obowiązku określonego w art. 43d ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne.
Wyrok ten na pewno okaże się przełomowy, gdyż umożliwi przedsiębiorcom przedstawienie w toku postępowania okoliczności łagodzących, co może prowadzić do obniżenia nałożonej kary w postępowaniu przed sądem powszechnym, a także otwiera drogę do ponownego rozpatrzenia spraw już zakończonych.
Więcej o wyroku na stronie Trybunału Konstytucyjnego.
