Powołując się na art. 117f ust. 2 ustawy o usługach płatniczych (dalej „upp”), a więc przepis mówiący o tym, że celem nadzoru nad małymi instytucjami płatniczymi jest zapewnienie zgodności ich działalności z przepisami prawa, a także ochrona interesów klientów tych instytucji – Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (dalej „UKNF”) skierował do nich pismo z precyzyjnymi wytycznymi, które jest obecnie żywo analizowane i komentowane w środowisku instytucji płatniczych. Dlaczego? Co najmniej z kilku powodów:
- UKNF precyzyjnie określa wymogi, które muszą realizować MIP, w tym daje nowe wytyczne
Co ważne w niektórych miejscach przedstawia swoją interpretację, którą uważa za właściwą dla oceny tego czy dany MIP działa w zgodzie z przepisami prawa – wszystko to robi na tyle szeroko, że bodajże po raz pierwszy poznajemy ogólne wytyczne dla działalności MIP, które – co należy podkreślić – do tej pory nie były komunikowane wprost, a już z pewnością nie w ogólnym dokumencie adresowanym do uczestników rynku. I tak np. dowiadujemy się, że zdaniem KNF „usługa płatnicza nie może przekraczać granicy kraju poprzez np. przelew transgraniczny (…)” jak i kilku jeszcze podobnych „smaczków”.
- UKNF zobowiązał podmioty posiadające status MIP do udzielenia konkretnych odpowiedzi i przekazania wskazanych przez siebie dokumentów – w terminie 14 dni od dnia doręczenia pisma – celem weryfikacji, że działalność danej MIP jest prowadzona zgodnie z przepisami ustawy o instytucjach płatniczych.
Przekazanie konkretnych dokumentów dotyczy w szczególności dokumentów, które zgodnie z upp powinna posiadać MIP, a których przedstawienie UKNF w trakcie procedury rozpatrywania wniosku o wpis do rejestru małych instytucji płatniczych nie było konieczne. Tym samym UKNF wychodzi ponad przepisy i jako faktyczny (a nie tylko teoretyczny) nadzorca chce tak naprawdę zweryfikować czy działalność MIP jest rzeczywiście realizowana w oparciu o dokumenty, o których istnieniu przedsiębiorca zapewnił Urząd, a być może nawet zamierza dokonać ich każdorazowej weryfikacji. Już widziałem w tej kwestii w przestrzeni publicznej komentarze nieprzychylne dla UKNF, ale postawę UKNF w tym zakresie oceniam jednoznacznie pozytywnie – albo mamy nadzór faktyczny, który weryfikuje realizację wymogów prawnych albo teoretyczny i wówczas będą kolejne pretensje do nadzorcy, że nie zadziałał w porę, nic nie zrobił etc. MIP, który rzetelnie przeprowadziły proces „licencyjny” w trakcie składania wniosku o wpis do rejestru i który realizuje cykliczne wymogi KNF nie ma się zresztą czego obawiać.
- Czy zatem rzeczywiście MIP, który rzetelnie przeprowadził proces przygotowania dokumentów w procesie starania się o wpis do rejestru małych instytucji płatniczych nie ma się czego obawiać?
Nie do końca. UKNF określił doprecyzował czy wręcz określił nowe wytyczne w zakresie wymogów, które powinien spełniać dany MIP. Dla przykładu przedsiębiorca prowadzący kantor „on-line” (jak i żaden inny przedsiębiorca posiadający status MIP) nie powinien przedstawiać żadnych informacji, które sugerują lub mogą wywoływać błędne przekonanie, że nadzorowi UKNF poddana jest także działalność podmiotu będącego MIP niedotycząca bezpośrednio świadczenia usług płatniczych i niepodlegająca nadzorowi UKNF z innego tytułu. Czyli wspomniany kantor internetowy nie powinien zamieszczać ogólnego ogłoszenia „jesteśmy nadzorowani przez UKNF” czy tez innego podobnego określenia, które przeciętny konsument mógłby odczytać jako informację wskazującą, że cała działalność danego podmiotu jest nadzorowana przez UKNF. Takich przykładów w piśmie UKNF jest więcej, co więcej część z nich budzi wątpliwości – jak choćby w zakresie minimalnych standardów programu działalności czy wspomnianego na wstępie zakazu przekraczania przez usługę płatniczą granicy poprzez np. przelew transgraniczny. Dlatego też wnikliwa analiza wytycznych UKNF powinna być realizowana i weryfikowana przy wsparciu doradcy prawnego.
Maciej Raczyński
radca prawny, wspólnik Raczyński Skalski & Partners Radcowie Prawni Adwokaci Sp.p.
Kontakt z autorem: maciej.raczynski@rsplegal.pl
