Od 1 stycznia 2021 roku wszedł w życie ust. 17 art. 36 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, na podstawie którego płatnik składek lub osoba fizyczna zlecająca dzieło będzie obowiązany poinformować Zakład Ubezpieczeń Społecznych o zawarciu każdej umowy o dzieło, jeżeli umowa taka zawarta zostanie z osobą, z którą nie pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy z którym pozostaje w stosunku pracy – w terminie 7 dni od dnia zawarcia tej umowy.
Informacje o zawartych umowach o dzieło będą ewidencjonowane na koncie płatnika składek, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie udostępniał je publicznym służbom zatrudnienia.
Ustanowienie obowiązku informowania o umowach, które nie stanowią tytułu do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, umożliwi ZUS ewentualne zakwestionowanie tych umów i nakazanie ich oskładkowania na zasadach zgodnych z ich rzeczywistym charakterem (przykładowo umową zlecenia).
Nieoficjalnie mówi się, że zmiana ta wprowadzi oskładkowanie umów o dzieło „tylnymi drzwiami”. Dla płatników stosujących tę formę współpracy zmiana wprowadzająca oskładkowanie umów o dzieło z pewnością będzie oznaczała wzrost kosztów pracy. Umowa o dzieło jest bowiem formą współpracy, od której nie odprowadza się żadnych składek do ZUS (z wyjątkiem umów zawartych z własnym pracownikiem lub wykonywanych na rzecz własnego pracodawcy), a więc płatnikom składem zależało na jej utrzymaniu.
Projekt rozporządzenia o wzorach druków ZUS, który określa nowy formularz zgłoszeniowy: RUD – Zgłoszenie umowy o dzieło znajduje się na stronie Rządowego Centrum Legislacji.
Za pomocą tego formularza płatnicy składek i osoby fizyczne od 1 stycznia 2021 roku będą miały obowiązek raportować do ZUS o każdej nowej zawartej umowie o dzieło.
adw. Judyta Garwacka – Polisiak
