W dniu 16 sierpnia 2016 roku wejdą w życie przepisy ustawy z dnia 6 lipca 2016 roku o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece (dalej „Ustawa”). Nie sposób zaprzeczyć, że podstawowym celem Ustawy jest sanacja obrotu nieruchomościami rolnymi, który został poważnie ograniczony poprzez nierozsądne zmiany wprowadzone ustawą z dnia z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. 2016, poz. 585), a przede wszystkim przywrócenie możliwości udzielania kredytów przez banki, które – po zmianach wprowadzonych w dniu 30 kwietnia 2016 roku – praktycznie wstrzymały udzielanie kredytów na tego rodzaju cele.
Ustawa wprowadza zmiany w ustawie z dnia z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, a mianowicie zmiany do słynnego już w praktyce obrotu gospodarczego art. 68 ust. 2a przedmiotowej ustawy, który został wprowadzony do polskiego porządku prawnego w dniu 30 kwietnia 2016 roku. Przedmiotowy przepis stanowi o tym, że suma hipoteki na nieruchomości rolnej nie może przewyższać wartości rynkowej tej nieruchomości ustalonej na dzień ustanowienia hipoteki, zaś do wniosku o wpis hipoteki do księgi wieczystej dołącza się operat szacunkowy. Przedmiotowy zapis w praktyce spowodował wstrzymanie finansowania ze strony banków na cele związane z zakupem nieruchomości rolnych bowiem do tej pory banki dokonywały wpisu na hipotece takiej nieruchomości na wyższą kwotę, aniżeli jej faktyczna wartość (zazwyczaj 150-200% jej faktycznej wartości). Warto również wskazać, że Ustawa wprowadza rozwiązanie w myśl którego do postępowań dotyczących nabycia nieruchomości rolnych oraz wpisu do księgi wieczystej wszczętych od dnia 30 kwietnia 2016 r. i niezakończonych do dnia wejścia w życie Ustawy (tj. do dnia 16 sierpnia 2016 roku) stosuje się już nowe rozwiązania, wprowadzone Ustawą.
Ustawa rozszerza również katalog wyłaczeń w których nie stosuje się przepisów ustawy z dnia z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. z 2012 r. poz. 803 oraz z 2016 r. poz. 585) i obecnie (tj. od dnia 16 sierpnia 2016 roku) ograniczeń wskazanych w treści ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego nie będzie stosować się również do nieruchomości rolnych będących drogami wewnętrznymi ani nabycia udziałów lub ich części we współwłasności nieruchomości rolnych o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha bądź będących drogami wewnętrznymi.
r.pr. Maciej Raczyński
W przypadku jakichkolwiek pytań zachęcamy do kontaktu z autorem: maciej.raczynski@rsplegal.pl
