19 listopada 2024 r. do Sejmu wpłynął projekt ustawy, który wprowadzi istotne zmiany dla niektórych odbiorców energii elektrycznej w związku z przedłużeniem tak zwanego zamrożenia cen energii elektrycznej1 (projekt UD 164). Do najważniejszych kwestii ujętych w projekcie należą:
1. Przedłużenie stosowania ceny maksymalnej od 1 stycznia do 30 września 2025 r. wynoszącej 500 zł/MWh, ALE TYLKO dla gospodarstw domowych.
2. Jakie podmioty stracą wsparcie Państwa?
W tym miejscu należy zaznaczyć, że projekt ustawy nie przewiduje dalszego zamrożenia cen energii w 2025 r. dla podmiotów wymienionych w art. 2 pkt 2 lit. b-f ustawy o środkach nadzwyczajnych, oznacza to, że poniższe podmioty nie będą miały dłużej zamrożonych cen energii:
-
- mali i średni przedsiębiorcy,
- jednostki samorządu terytorialnego i podmioty zużywające energię elektryczną na potrzeby świadczenia usług w ogólnym interesie gospodarczym, z zakresu:
- dróg, ulic, mostów, placów i organizacji ruchu drogowego;
- wodociągów, kanalizacji i oczyszczalni ścieków komunalnych;
- transportu zbiorowego;
- ochrony zdrowia i udzielający świadczeń opieki zdrowotnej;
- pomocy społecznej, ośrodków i zakładów opiekuńczych;
- wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
- budownictwa mieszkaniowego;
- edukacji publicznej i oświaty (w tym m.in. szkoły wyższe, przedszkola, żłobki);
- biblioteki i innych instytucji kultury i ochrony zabytków;
- ochrony porządku publicznego i obywateli (m.in. straży pożarnej);
- polityki prorodzinnej;
- podmiotów działających na rzecz organizacji pozarządowych i wolontariatu;
- kultury fizycznej;
- noclegowni albo ogrzewalni;
- kościołów i związków wyznaniowych;
- i inne. W tym podmioty, które są zobowiązane do zapewnienia energii elektrycznej w lokalach użytkowanych przez ww. podmioty.
Czyli od 1 stycznia 2025 r. cena dla ww. podmiotów nie będzie już wynosić 693 zł/MWh (art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o środkach nadzwyczajnych). W konsekwencji mali i średni przedsiębiorcy oraz podmioty wskazane powyżej będą musiały zapłacić stawkę ustaloną z przedsiębiorstwem energetycznym w ramach zawartej umowy sprzedaży energii. I tu pojawia się problem. Przez trzy lata obowiązywania regulacji dotyczącej mrożenia cen energii część umów sprzedaży mogło się przedłużać automatycznie po cenie zawartej w aktualnym cenniku sprzedawcy energii elektrycznej. Dopóki obowiązywały regulacje zamrażające ceny energii elektrycznej, dopóty ceny z cennika nie miały znaczenia dla wysokości opłat za energię elektryczną. Niestety wykluczenie małych i średnich przedsiębiorstw ze wsparcia w postaci mrożenia cen energii spowoduje, że wiele z tych podmiotów przejdzie na ceny energii z cennika sprzedawcy energii. A te mogą zaskoczyć i to negatywnie. Większość obecnych cenników sprzedawców energii zawiera ceny netto przekraczające 1zł za 1 kWh energii. Oznacza to, że podmioty pozbawione wsparcia mogą płacić od nowego roku dwukrotnie więcej aniżeli ceny rynkowe energii. W tym miejscu pojawia się pytanie, czy nie można było wcześniej wprowadzić regulacji tak by podmioty pozbawione wsparcia mogły dokonać odpowiednich zmian w umowach sprzedaży energii na rok 2025? W naszej ocenie pozbawienie wsparcia przed końcem roku spowoduje, że duża część przedsiębiorstw zapłaci ponad dwukrotnie więcej za energię niż obecne ceny rynkowe.
3. Utrzymanie wypłaty rekompensat z tytułu cen maksymalnych
Dla podmiotów uprawnionych (tj. przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu lub wytwarzania energii elektrycznej) stosujących ceny maksymalne wobec odbiorców, zostanie przedłużona możliwość otrzymania rekompensaty. Rekompensaty będą wypłacane za okres od 1 stycznia do 30 września 2025 r., a wniosek do Zarządcy Rozliczeń S.A. (dalej: “ZR S.A.”) powinien zostać przedstawiony do dnia 31 maja 2026 r.
Warto wspomnieć, że ZR S.A. w terminie 45 dni może wezwać wnioskodawcę do poprawy wniosku w terminie 7 dni w przypadku, gdy sprawozdanie rozliczeniowe (lub jego korekta) będzie zawierać braki formalne, błędy w obliczeniach lub będzie budziło wątpliwości.
Co ważne, ZR S.A. otrzyma wydłużony termin, t.j. do 31 grudnia 2028 r., na zażądanie od podmiotu uprawnionego przedłożenia odpowiednich dokumentów lub informacji, które uzasadnią wysokość wypłaconej mu rekompensaty.
4. Zawieszenie poboru opłaty mocowej:
Projekt zakłada zerową stawkę opłaty mocowej, o której mowa w ustawie o rynku mocy2, za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r., dla odbiorców końcowych, którzy:
-
-
- pobierają energię elektryczną w punktach poboru energii o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV (art. 89a ust. 2 pkt 1 ustawy o rynku mocy) oraz
- zużywają energię elektryczną na potrzeby:
-
- gospodarstw domowych,
- mieszkań rotacyjnych, mieszkań pracowników placówek dyplomatycznych i pracowników zagranicznych przedstawicielstw,
- domów letniskowych, domów kempingowych i altan w ogródkach działkowych, w których nie jest wykonywana działalność gospodarcza, oraz w przypadkach wspólnego pomiaru – administracji ogródków działkowych,
- oświetlenia w budynkach mieszkalnych,
- zasilania dźwigów w budynkach mieszkalnych,
- węzłów cieplnych i hydroforni, będących w zarządzie administracji domów mieszkalnych,
- garaży, w których nie jest wykonywana działalność gospodarcza;
- pomieszczeń gospodarczych związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych, lokali o charakterze zbiorowego mieszkania i garaży, pod warunkiem, że nie jest w nich wykonywana działalność gospodarcza.
5. Doprecyzowanie kwestii taryf w ustawie służącej ochronie odbiorców energii elektrycznej, poprzez:
- Nałożenie obowiązku wystąpienia przez operatorów systemu dystrybucyjnego z wnioskiem o zmianę lub zatwierdzenie taryfy do Prezesa URE w terminie do 30 kwietnia 2025 r. przez przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną na potrzeby odbiorców uprawionych;
- W przypadku braku wykonania ww. obowiązku, pomimo wezwania przez Prezesa URE do (i) złożenia wniosku, (ii) uzupełnienia braków formalnych lub merytorycznych wniosku, organ ten poinformuje ZR S.A., co tym samym spowoduje wstrzymanie wypłaty rekompensaty, z tytułu stosowania ceny maksymalnej, do czasu zakończenia postępowania taryfowego przed Prezesem URE;
- Przedsiębiorstwo energetyczne dostarczające energię elektryczną dla odbiorców uprawnionych, będące częścią przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, przedkłada taryfę do zatwierdzenia w terminie określonym w ustawie prawo energetyczne tj. „nie później niż w terminie dwóch miesięcy przed upływem okresu obowiązywania taryfy poprzedniej lub na żądanie Prezesa URE”3.
Warto zaznaczyć, że ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
Obecnie projekt znajduje się w Sejmie i został skierowany do I czytania. Po więcej informacji odnośnie projektu ustawy, zapraszamy na stronę dostępną pod linkiem: https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/agent.xsp?symbol=RPL&Id=RM-0610-119-24
