Polecamy lekturze publikację radcy prawnego Grzegorza Mikosa dotyczącą możliwości wdrożenia umów Corporate PPA (CPPA) w obiektach komercyjnych. Pełna treść na portalu publikacji poniżej oraz na portalu Real Estate Magazine
Corporate PPA w obiektach komercyjnych i magazynowych
Prowadzenie działalności gospodarczej w sektorach charakteryzujących się znaczącym zużyciem energii elektrycznej jest coraz większym wyzwaniem. Nie dziwi więc podejmowanie działań, które mają na celu obniżenie rachunków. Przedsiębiorcy dawno temu nauczyli się korzystać z zagwarantowanego w ustawie – Prawo energetyczne prawa do zmiany sprzedawcy energii elektrycznej. Coraz częściej też współpracują z ekspertami od efektywności energetycznej oraz od zakupów energii elektrycznej.
Korzystanie z eksperckiej wiedzy doradców może ułatwić dokonanie wyboru odpowiedniej oferty. Nie gwarantuje jednak, że energia zostanie kupiona tanio. Przedsiębiorstwa obrotu energią elektryczną (czyli sprzedawcy energii) w celu zapewnienia energii odbiorcom, zazwyczaj kupując ją na giełdzie lub od wytwórców. Jeżeli cena energii elektrycznej na Towarowej Giełdzie Energii jest wysoka, to jest ona również oferowana w wysokiej cenie odbiorcom.
Alternatywą dla pozyskiwania energii z giełdy jest jej zakup od wytwórcy energii z OZE na podstawie umowy sprzedaży energii elektrycznej, tzw. corporate Power Purchase Agreement (w skrócie cPPA lub corporate PPA).
RODZAJE CORPORATE PPA
Pojęcie corporate PPA w ostatnich latach zyskało na popularności i obejmuje zróżnicowane modele sprzedaży energii elektrycznej oraz udostępniania infrastruktury do jej wytwarzania. Poniżej przedstawiam modele współpracy biznesowej, które pomimo fundamentalnych różnic nazywane są zbiorczą nazwą corporate PPA.
Corporate PPA z fizyczną dostawą energii
Jest to umowa sprzedaży energii elektrycznej, której stronami są:
- wytwórca energii z OZE,
- przedsiębiorstwo obrotu (czyli inaczej sprzedawca energii),
- odbiorca energii (zarządca centrum handlowego, hotelu etc).
Rola przedsiębiorstwa obrotu (sprzedawcy energii), w zależności od modelu umowy corporate PPA, polega na tym, że przedsiębiorstwo to:
- odkupuje energię elektryczną od wytwórcy, żeby następnie sprzedać tą energię odbiorcy energii elektrycznej, albo
- pokrywa niedobory energii (w zakresie w jakim wytwórca nie dostarczył energii) pełniąc funkcję podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe zarówno wobec wytwórcy, jak i odbiorcy energii.
ROLA PRZEDSIĘBIORSTWO OBROTU ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ
Wbrew optymistycznym wyobrażeniom, w praktyce nie da się wyeliminować przedsiębiorstwa obrotu, pełniącego funkcję podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe. Bez podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie handlowe, realizacja umowy corporate PPA z fizyczną dostawą byłaby niemożliwa. Jest tak dlatego, że zawsze występuje różnica pomiędzy przewidywanym wolumenem energii, która ma zostać wytworzona przez wytwórcę lub pobrana przez odbiorcę, a faktycznym wykonaniem. Jest to tzw. niezbilansowanie. Przedsiębiorstwa obrotu mogą dokonywać bilansowania we własnym imieniu, lub w imieniu innych podmiotów – na podstawie umowy.
Zgodnie z ustawą – Prawo energetyczne, bilansowanie handlowe jest to zgłaszanie operatorowi systemu przesyłowego elektroenergetycznego1 przez podmiot odpowiedzialny za bilansowanie handlowe do realizacji umów sprzedaży energii elektrycznej zawartych przez użytkowników systemu i prowadzenie z nimi rozliczeń różnicy rzeczywistej ilości dostarczonej albo pobranej energii elektrycznej i wielkości określonych w tych umowach dla każdego okresu rozliczeniowego.
KORZYŚCI I WADY UMOWY CORPORATE PPA Z FIZYCZNĄ DOSTAWĄ
Przede wszystkim, długoterminowe zabezpieczenie ceny energii elektrycznej i dostaw tej energii. Ponadto, zużywanie tzw. zielonej energii może mieć korzystny wpływ na wizerunek przedsiębiorcy.
Wadą takiej umowy jest natomiast konieczność uiszczania opłaty dystrybucyjnej oraz wszelkich innych opłat, jakimi zgodnie z przepisami obciążana jest energia elektryczna.
W praktyce na fakturze dokumentującej sprzedaż w wykonaniu corporate PPA z fizyczną dostawą, znajdą się te same pozycje, co w przypadku zwykłych umów sprzedaży energii elektrycznej.
KTO MOŻE ZAWRZEĆ UMOWĘ CORPORATE PPA Z FIZYCZNĄ DOSTAWĄ
Żeby zawrzeć taką umowę, trzeba mieć status odbiorcy energii. Zgodnie z ustawą – Prawo energetyczne, odbiorcą jest każdy, kto otrzymuje lub pobiera paliwa lub energię na podstawie umowy z przedsiębiorstwem energetycznym.
Żeby uzyskać status odbiorcy, trzeba zawrzeć umowę o świadczenie usług dystrybucyjnych oraz umowę sprzedaży energii, ewentualnie umowę kompleksową, która zawiera postanowienia dwóch ww. umów.
Statusu „odbiorców” nie mają więc podmioty, które choć pobierają energię elektryczną, robią to bez zawarcia umowy z przedsiębiorstwem energetycznym, ale są refakturowane przez odbiorcę posiadającego taką umowę.
|
Przykład: Nie może zawrzeć umowy corporate PPA z fizyczną dostawą podmiot prowadzący hotelową restaurację, który rozlicza się z operatorem hotelu za zużytą energię elektryczną na podstawie refaktury. Żeby móc zawrzeć umowę sprzedaży energii elektrycznej, w tym umowę corporate PPA, będzie musiał w pierwszej kolejności zawrzeć umowę o przyłączenie do sieci oraz umowę dystrybucji energii. |
Corporate PPA in site
W tym przypadku nazwa corporate PPA może być uznana za mylącą. Model ten polega bowiem na udostępnieniu za wynagrodzeniem urządzeń do wytwarzania energii, np. instalacji fotowoltaicznej. W praktyce zawierane są umowy dzierżawy lub leasingu instalacji fotowoltaicznych.
Projektując rozwiązania oparte na leasingu lub dzierżawie instalacji PV, należy uwzględnić ryzyko wynikające ze stanowiska Prezesa URE zawartego w Informacji Prezesa URE Nr 7/2021 w sprawie realizacji obowiązku w zakresie uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia lub świadectw pochodzenia biogazu rolniczego albo uiszczenia opłaty zastępczej.
Prezes URE wyraził pogląd, zgodnie z którym podmiot udostępniający infrastrukturę służącą do dostarczania energii, w istocie wytwarza tę energię i ją sprzedaje. Wiele wskazuje na to, że Prezes URE miał na myśli modele biznesowe, w których wysokość czynszu dzierżawnego jest powiązana z ceną energii na rynku lub ze zużyciem energii.
Warto dokonać analizy prawnej takiego rozwiązania przed jego wdrożeniem, żeby ograniczyć ryzyko regulacyjne w takim stopniu, w jakim jest to możliwe.
W zależności od wielkości instalacji, konieczne może być uzyskanie przez podmiot korzystający z instalacji OZE koncesji na wytwarzanie energii lub uzyskanie wpisu do rejestru małych instalacji OZE. Chyba że cała energia z instalacji będzie wykorzystywana na własne potrzeby a jej nadwyżki nie będą wprowadzane do sieci.
WADY I ZALETY CORPORATE PPA IN SITE
Korzyści wynikają z przyłączenie instalacji OZE „za licznikiem”, czyli przyłączenia instalacji bezpośrednio do instalacji elektrycznej odbiorcy energii, z pominięciem sieci dystrybucyjnej.
Dzięki temu, użytkownik instalacji nie musi płacić opłaty dystrybucyjnej i niektórych opłat publicznoprawnych od zużytej energii elektrycznej.
Energii wytworzonej w instalacji OZE przyłączonej za licznikiem nie można dostarczać najemcom. Sprzedaż energii elektrycznej jest możliwa tylko poprzez sieć dystrybucyjną.
STATUS ODBIORCY ENERGII A WŁASNA INSTALACJA OZE
Żeby zawrzeć umowę corporate PPA opartą o dzierżawę lub leasing instalacji, należy mieć status odbiorcy energii elektrycznej, czyli umowę z przedsiębiorstwem energetycznym.
Finansowy corporate PPA – kontrakt różnicowy
W finansowym corporate PPA (nazywanym także wirtualnym corporate PPA), wytwórca nie zobowiązuje się do sprzedaży energii odbiorcy. Istotą finansowego corporate PPA – podobnie jak np. aukcji OZE – jest zastosowanie mechanizmu kontraktu różnicowego. Polega on na matematycznym rozliczeniu porównania cen i ilości energii elektrycznej – bez jej fizycznej dostawy.
W finansowym corporate PPA strony rozliczają się z różnicy pomiędzy ceną, na którą się umówiły, a np. ceną spot2 dla określonego wolumenu energii elektrycznej lub inaczej określoną ceną (cena referencyjna).
STATUS ODBIORCY ENERGII A FINANSOWY CORPORATE PPA
Zastosowanie mechanizmu finansowego corporate PPA nie wymaga uzyskania statusu odbiorcy energii elektrycznej. Możliwe jest korzystanie z tego mechanizmu, pomimo rozliczania się z energii elektrycznej z wykorzystaniem podliczników i refakturowania energii.
Rozwiązanie to jest szczególnie godne uwagi, gdy odbiorca energii, która jest następnie refakturowana (np. właściciel hotelu lub centrum logistycznego) zawarł umowę, w której ceny energii nie są sztywno określone, ale zależą od notowań energii na giełdzie.
PODSUMOWANIE
Wybór modelu corporate PPA zależy od uwarunkowań w obiekcie komercyjnym. Zastosowanie konkretnego rozwiązania powinno zostać poprzedzone analizą prawną, finansową i techniczną. Nie wszędzie będzie możliwe przyłączenie instalacji za licznikiem – np. ze względu na ograniczoną dostępność powierzchni, na których można zainstalować panele fotowoltaiczne. Ważne jest także, w jaki sposób zaprojektowany jest obiekt. Uzyskanie statusu odbiorców energii elektrycznej przez najemców może wiązać się z poniesieniem znaczących nakładów, przez co nie zawsze będzie opłacalne.
Warto jednak rozważyć zalety i wady poszczególnych modeli corporate PPA. Wspólnym mianownikiem dla wszystkich opisanych rozwiązań jest zapewnienie określonego wolumenu energii po ustalonej cenie i przez określony czas.
