Zgodnie z przepisami prawa energetycznego bonifikata za niedotrzymanie standardów jakościowych obsługi odbiorców energii elektrycznej przysługuje odbiorcom bez wezwania, a jej niewypłacenie naraża przedsiębiorstwo energetyczne na kary pieniężne. Postanowienia określające wysokość bonifikat powinna zawierać umowa sprzedaży bądź umowa kompleksowa, jednak problematyka wyliczenia wysokości bonifikaty okazuje się być bardziej skomplikowana i jest uzależniona od kilku czynników.
Prawo odbiorcy energii elektrycznej do otrzymania bonifikaty z tytułu niedotrzymania standardów jakości obsługi ma swoją podstawę w ustawie prawo energetyczne. Sposób wyliczania bonifikat za niedotrzymanie standardów jakościowych w zakresie udzielania odpowiedzi na reklamacje określa Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 29 listopada 2022 r. w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną (tzw. „rozporządzenie taryfowe”) oraz zatwierdzona przez Prezesa URE taryfa dla energii elektrycznej. Przy obliczaniu wysokości bonifikat za niedotrzymanie paramentów jakościowych energii elektrycznej oraz standardów jakościowych obsługi odbiorców należy się powołać na rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 22 marca 2023 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (tzw. „rozporządzenie systemowe”).
Należy zauważyć, że przedsiębiorstwo energetyczne nie ma możliwości uchylenia się od wypłaty należnej bonifikaty, ponieważ zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą przypadku niedotrzymania standardów jakościowych odbiorcom energii elektrycznej należy się rekompensata pieniężna w postaci bonifikaty, bez względu na przyczyny nienależytego wykonania zobowiązania przez przedsiębiorstwo energetyczne (uchwała SN z dnia 18.09.2014 r. sygn. III SZP 1/14).
W przypadku, gdy Sprzedawca energii nie posiada Taryfy, wysokość bonifikat określa rozporządzenie w oparciu o przeciętne wynagrodzenie w poprzednim roku kalendarzowym w gospodarce narodowej publikowane przez Prezesa GUS w formie komunikatu. W 2023 r. wyniosło ono 7.155,48 zł.
Zgodnie z §44 rozporządzenia taryfowego wysokość bonifikaty jest uzależniona od rodzaju naruszenia standardu jakościowego. Dla przykładu wysokość bonifikaty wyniesie:
-
-
- 1/50 przeciętnego wynagrodzenia, za nieprzyjęcie zgłoszenia bądź reklamacji od Odbiorcy;
- 1/50 przeciętnego wynagrodzenia, w przypadku nieudzielenia na żądanie informacji o zasadach rozliczeń i o aktualnych taryfach;
- 1/250 przeciętnego wynagrodzenia, za każdy dzień zwłoki w przypadku przekroczenia 14 -dniowego terminu na udzielenie odpowiedzi na wniosek, lub reklamację odbiorcy w sprawie zasad rozliczeń;
- 1/50 przeciętnego wynagrodzenia, za odmowę udzielenia odbiorcom na ich żądanie informacji o przewidywanym terminie wznowienia dostarczania energii elektrycznej, przerwanego z powodu awarii sieci;
- 1/250 przeciętnego wynagrodzenia, za każdy dzień zwłoki w przypadku przekroczenia 14 – dniowego terminu na sprawdzenie prawidłowości działania układu pomiarowo – rozliczeniowego lub terminu na laboratoryjne sprawdzenie prawidłowości działania układu pomiarowo – rozliczeniowego.
-
Przedsiębiorstwo energetyczne ma obowiązek wypłacić bonifikatę w terminie 30 dni liczonym od ostatniego dnia w którym nastąpiło niedotrzymanie standardów jakościowych obsługi odbiorców, bądź też od dnia otrzymania wniosku odbiorcy energii elektrycznej o udzielenie bonifikaty, przy czym wyłączone spod obowiązku udzielenia bonifikaty pozostaje niedotrzymanie parametrów jakościowych energii elektrycznej określających dopuszczalne czasy przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej. Należy zwrócić uwagę, że termin rozpatrzenia reklamacji przez przedsiębiorstwo energetyczne może zostać wydłużony, z uwagi na stopień skomplikowania sprawy, w tym konieczność dokonania pomiarów. W takim przypadku w terminie 14 dni przewidzianych na rozpatrzenie reklamacji należy poinformować odbiorcę energii elektrycznej o nowym planowanym terminie rozpatrzenia reklamacji, aby nie przekroczyć ustawowego terminu i nie narazić się na konieczność wypłaty bonifikaty z tytułu naruszenia standardu jakości obsługi. Analogicznie, w przypadku, gdy do rozpoznania reklamacji potrzebne jest uzyskanie danych od OSD przedsiębiorstwo energetyczne musi poinformować odbiorcę o przyczynie opóźnienia, oraz o przewidywanym terminie odpowiedzi, który nie powinien przekroczyć 30 dni od daty złożenia reklamacji.
Sankcja za niewypłacenie bonifikaty przez przedsiębiorstwo energetyczne może zostać nałożona przez Prezesa URE i jest uzależniona od posiadania przez przedsiębiorstwo taryfy w zakresie ceny energii, bądź też jej nieposiadania. W przypadku odmowy udzielenia bonifikaty przez przedsiębiorstwo energetyczne odbiorca energii może zwrócić się do sądu powszechnego z powództwem o zapłatę opartym na odpowiedzialności kontraktowej przedsiębiorstwa.
Przedsiębiorstwo energetyczne uwzględnia wysokość należnej bonifikaty przy kolejnym okresie rozliczeniowym.
