Czwartek z energią: Kontraktowe podsumowanie 2024 roku

Wraz z końcem roku trwa sezon na zawieranie nowych i zmienianie już zawartych umów na sprzedaż energii elektrycznej. Mimo, że przepisy prawa energetycznego dotyczące zasad prowadzenia sprzedaży nie zmieniły się diametralnie, to doszło do kilku zdarzeń, które istotnie odbiły się na praktyce zawierania umów. W dzisiejszym wpisie podsumowuję najważniejsze kwestie, z jakimi mierzyli się uczestnicy rynku na płaszczyźnie kontraktowej w tym roku i jakich nowości należy spodziewać się w 2025 r.  

1. Redysponowanie i ceny ujemne 

Oba zjawiska w pełnej krasie ujawniły się dopiero w 2024 r. i od razu wprowadziły zamieszanie. W przypadku redysponowania najboleśniej odczuli jego skutki wytwórcy, których prognozowana ilość energii musiała zostać obniżona z uwagi na przymusowe ograniczenie pracy albo wyłączenie. W takich wypadkach sugeruje się, aby w umowie sprzedaży opisać konsekwencje prawne dla obu stron na wypadek wprowadzenia redysponowania, w szczególności pod kątem zasad rozliczeń energii, która miała zostać dostarczona, a także ewentualnego wpływu na prognozowany wolumen objęty umową. 

Z kolei pojawienie się cen ujemnych szczególnie dotkliwe było w sezonie letnim, kiedy z uwagi na dużą moc zainstalowaną w elektrowniach fotowoltaicznych cyklicznie ceny na rynku dnia następnego spadały do wartości ujemnych. W takim wypadku wytwórcy powinni zadbać o prawo do samodzielnego wyłączenia źródła, aby nie narazić się na straty. 

 2. Raportowanie PPA 

Popularność formuły PPA zdaje się nie spadać, w szczególności w świetle rosnącej świadomości przedsiębiorców w zakresie ESG. Wytwórcy zawierający umowy z odbiorcami końcowymi powinni pamiętać, że ciąży na nich obowiązek zgłoszenia zawarcia umowy w formule PPA do Prezesa URE w terminie miesiąca od zawarcia. W zgłoszeniu należy podać informację o zawarciu oraz o stronach umowy, ilości i cenie energii elektrycznej stanowiącej przedmiot, lokalizacji i rodzaju odnawialnego źródła energii, z którego ta energia została wytworzona, oraz okresie, na jaki ta umowa została zawarta (art. 5 ust. 11a prawa energetycznego). Sankcja za niewypełnienie tego obowiązku to kara pieniężna w wysokości od 10.000 do 50.000 złotych (art. 56 ust. 1 pkt 51a w zw. z ust. 2h pkt 9 prawa energetycznego). 

 3. Nowa formuła sprzedaży rezerwowej 

Zarówno odbiorcy końcowi jak i sprzedawcy powinni odświeżyć postanowienia dotyczące sprzedaży rezerwowej, ponieważ od 1 lipca 2025 r. będzie się ona odbywać na nowych zasadach. O ile sytuacja odbiorców końcowych nie zmienia się znacznie, o tyle sprzedawcy powinni pamiętać o: 

1. 1. 1. Rewizji postanowień Generalnych Umów Dystrybucji zawieranych z OSD,  
      2. Weryfikacji statusu sprzedawcy zobowiązanego na danym obszarze,
      3. Obowiązkowym przystąpieniu do Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii i zawarciu umowy z operatorem (Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.). 

 4. Autokonsumpcja a sprzedaż energii – najważniejsze aspekty 

Przedsiębiorcy, w szczególności właściciele obiektów komercyjnych takich jak galerie handlowe, biurowce czy magazyny wielkopowierzchniowe, nadal szukają możliwości do zapewnienia sobie własnych dostaw energii ze źródeł odnawialnych. Prym wiodą instalacje fotowoltaiczne montowane na dachach. O ile atrakcyjną ofertą dla najemców wydaje się udostępnianie “zielonej” energii z takiej instalacji przez właściciela, o tyle warto pamiętać, że kwestia ta jest rygorystycznie regulowana przepisami prawa energetycznego. Zanim przedsiębiorca wybierze i wdroży model tzw. PV as a Service, powinien dobrze zaplanować szczegóły organizacyjne oraz regulacyjne, ponieważ konsekwencje mogą być surowe. Naruszenie przepisów dotyczących obrotu energią elektryczną jest zagrożone odpowiedzialnością karną.  

 5. Checklista umowy sprzedaży energii elektrycznej  

Podobnie jak w ubiegłym roku, także dziś negocjując umowę sprzedaży energii elektrycznej warto pamiętać o następujących zagadnieniach: 

1. 1. 1. prawidłowym określeniu miejsca dostawy,  
      2. prawidłowym oszacowaniu ilości energii, jaka ma zostać dostarczona na podstawie umowy. Odebranie zbyt małej lub zbyt dużej ilości energii niekiedy wiąże się z dodatkowymi kosztami. 
      3. zapewnieniu świadczenia usług dystrybucji energii elektrycznej przez zawarcie umowy z właściwym operatorem systemu dystrybucyjnego,  
      4. zapewnieniu bilansowania handlowego,  
      5. weryfikacji przesłanek i zasad ustanawiania zabezpieczeń finansowych,  
      6. zapewnieniu prawa do rozwiązania umowy w określonych przypadkach, np. naruszenia podstawowych obowiązków umownych,  
      7. zabezpieczeniu przed niekontrolowaną zmianą warunków cenowych,  
      8. zabezpieczeniu przed niekontrolowaną zmianą postanowień umownych na wypadek zmian prawnych lub ekonomicznych, 
      9. Właściwym opisaniem siły wyższej i innych przypadków, w których odpowiedzialność stron jest wyłączona lub ograniczona.