Ceny maksymalne energii elektrycznej na 2024 r. przestały być gorącym tematem. Warto jednak przypomnieć, że przedsiębiorcom z sektora MŚP, w przypadku spełnienia kryteriów, przysługuje upust na ceny energii elektrycznej na cały 2024 r. w wysokości 10% wartości energii elektrycznej nabytej w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. Podstawą przyznania upustu jest art. 20 ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku oraz w 2024 roku (“Ustawa”).
W dzisiejszym wpisie przedstawiam najważniejsze zagadnienia związane ze stosowaniem upustu.
1. Wysokość upustu. Rekompensata dla sprzedawcy
Upust jest przyznawany automatycznie, bez konieczności składania odrębnych wniosków, dla każdego przedsiębiorcy z sektora MŚP, który posiada status odbiorcy uprawnionego w rozumieniu Ustawy. Kwotę upustu oblicza się jako 10% wartości rozliczeń sprzedanej energii elektrycznej w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. Istotne w tym zakresie są dwie kwestie:
- kwota upustu to stała wartość 10%, a nie do 10% czy kilka mniejszych upustów, składających się łącznie na wartość 10%,
- przez rozliczenie sprzedaży należy rozumieć tylko sprzedaż energii elektrycznej, bez usług dystrybucji.
Upust cenowy obowiązuje przez cały rok 2024 r., a zatem dłużej niż np. zamrożenie cen energii elektrycznej, które trwa do 30 czerwca 2024 r. Stosowanie upustu jest obowiązkowe w stosunku do odbiorców uprawnionych będących mikro-, małymi lub średnimi przedsiębiorcami (art. 20 ust. 1 Ustawy).
Wysokość upustu stanowi jednocześnie kwotę rekompensaty, o jaką podmioty uprawnione (sprzedawcy energii) mogą się ubiegać do Zarządcy Rozliczeń S.A. (art. 20 ust. 3 Ustawy).
Upust powinien być określony w odniesieniu do ceny energii elektrycznej za kWh bez podatku VAT oraz akcyzy (art. 10 ust. 3 Ustawy), podanej z dokładnością do 4 miejsc po przecinku (art. 10 ust. 1 Ustawy).
2. Udzielanie upustu
Przepisy Ustawy nie precyzują jednoznacznie w jakiej formie ma zostać udzielony upust, jednak redakcja art. 20 ust. 1 Ustawy wskazuje, że upust powinien być uwzględniony w kolejnych okresach rozliczeniowych 2024 r., jako stosowana cyklicznie obniżka wobec bieżących należności za sprzedaną energię elektryczną, aż do osiągnięcia pełnej wysokości upustu.
W przypadku gdy odbiorca uprawniony nie nabywał energii elektrycznej w okresie od dnia 1 stycznia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2022 r., jako dane stanowiące podstawę wyliczenia równowartości poboru energii elektrycznej w tym okresie przyjmuje się:
- ilość pobraną w okresie od dnia rozpoczęcia nabywania energii elektrycznej do dnia 31 grudnia 2022 r., przeliczone proporcjonalnie dla całego tego okresu – jeżeli odbiorca uprawniony nie nabywał energii elektrycznej w całym wskazanym okresie;
- ilość deklarowaną przez odbiorcę uprawnionego w umowie sprzedaży albo umowie kompleksowej, jeżeli odbiorca uprawniony rozpoczął nabywanie energii elektrycznej po dniu 31 grudnia 2022 r.
Dość lakoniczna redakcja przepisów Ustawy w zakresie realizacji upustu może powodować istotne problemy interpretacyjne np. w przypadku zmiany sprzedawcy czy wdrożenia sprzedaży rezerwowej lub sprzedaży z urzędu.
3. Ubieganie się o rekompensatę przez podmiot uprawniony i jej wypłata
Zgodnie z art. 20 ust. 5 Ustawy, rekompensata z tytułu przyznanych upustów jest przyznawana na zasadach określonych w art. 10 – 19 Ustawy. Ograniczenie stosowania przepisów Ustawy do tych artykułów jest istotne o tyle, że do rekompensat z tytułu stosowania upustów nie mają zastosowania zaliczki, o których mowa w art. 8 Ustawy.
Na ten moment nie ma opublikowanego wzoru wniosku o rekompensaty, jednak biorąc pod uwagę treść art. 12 ust. 1 Ustawy, powinien on pojawić się na stronach Zarządcy Rozliczeń S.A. nie później, niż w ostatnich dniach lutego, bowiem wnioski o przyznanie rekompensaty mogą być składane przez podmioty uprawnione najpóźniej do 25 dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu rozliczanym.
4. Potrójna korzyść
Warto wskazać, że spełnienie kryteriów do stosowania upustu wiąże się z możliwością osiągnięcia aż potrójnej korzyści. Po pierwsze, odbiorca uprawniony korzysta z niższych cen energii elektrycznej w 2024 r. Po drugie, spełnienie warunku niższego zużycia oznacza niższe rachunki w okresie 2023 r. Po trzecie wreszcie, jeśli obniżenie zapotrzebowania na energię elektryczną jest efektem zastosowania przedsięwzięć polepszających efektywność energetyczną, przedsiębiorca może liczyć na otrzymanie białych certyfikatów i ich późniejszą sprzedaż na rynku. Konieczne jest jednak osiągnięcie wymaganego poziomu oszczędności energetycznej, wynoszącej równowartość 10 ton oleju ekwiwalentnego (co najmniej 116,3 MWh/418,68 GJ oszczędności energii finalnej).
